Home » Vind een kinderfilosoof
Vind een kinderfilosoof
Kinderfilosofie scherpt het denken en koestert de verwondering!
Op zoek naar een kinderfilosoof voor jouw school of organisatie? Kinderfilosofen begeleiden filosofische gesprekken over allerlei onderwerpen en thema’s met verschillende doelgroepen. Iedere kinderfilosoof heeft een eigen expertise. Kinderfilosofen level 2 (ervaren kinderfilosoof met kennis van filosofie) zijn ook level 1 kinderfilosoof (weten hoe je een gesprek filosofisch maakt). Lees meer over de beroepsstandaarden kinderfilosofen.
Het mooiste dat er is: aanwezig zijn als kinderen (met elkaar) denken. Voor hun is het de normaalste zaak van de wereld, maar ik verwonder me elke keer weer over hun inventiviteit en originaliteit. Alsof ik de wereld door hun ogen opnieuw zie.
Ik
- geef les op een basisschool aan ongeveer 80 kinderen die meer denkwerk nodig hebben dan reguliere methodes vragen, filosoferen is een vast onderdeel
- geef een level 1 module Filosoferen met Kinderen en Jongeren op de Hogeschool voor Toegepaste Filosofie
- filosofeer met senioren voor de stichting Oud Geleerd Jong Gedaan
- geef workshops aan volwassenen die met elkaar willen denken
- spreek graag over kinderfilosofie | boekpresentaties Joep Dohmen, Iemand zijn en Sabine Wassenberg, De
zoon van de Gazelle
Eigenaar en oprichter van Denklus denkgemeenschap en Het Narrenschip werkplaats
Filosoof, onderzoeker en docent.
In 1986 studeerde ik af in de Wijsbegeerte aan de Erasmusuniversiteit bij Prof. Dr. Heinz Kimmerle. Ik studeerde bij hem dialectiek, differrenz-denken en interculturele filosofie. Ik reisde 2 x met hem mee naar Berlijn en Dubrovnik, volgende zijn lezingen en college's en studeerde bij hem af op Spinoza en de verbeelding “Imaginatio” in het maatschappelijke.
Bij deze professor leerde ik denken in nieuwe dialectische vormen met vooral aandacht voor verschillen. Ik leerde in het dialogisch denken ruimte te scheppen zonder verschillen weg te willen denken en te smeden tot een synthese (zoals in de klassieke dialectiek).
Met deze inspiratie richt ik in mijn filosofische gesprekken de aandacht op het verschil, diversiteit en tussenruimte. Ik noem dit denkruimte. De diversiteit zie ik als de motor voor het filosofisch denken. Als we het allemaal direct met elkaar eens zijn dan zijn we gauw uitgepraat!
Vragen als “Hoe doe jij dat? Doe het eens voor? Kan jij het ook anders doen” Kunnen al vanaf zeer jonge leeftijd ruimte geven voor reflectie over verschillen en diversiteit.
Kijk verder: https://www.youtube.com/watch?v=NWOc1Gr2ePE&t=73s
In samenwerking met Rotterdam Vakmanstad ontwikkelde ik een complete leerlijn filosofie voor het basisonderwijs. Inmiddels heb ik duizenden filosofische gesprekken gevoerd met jong en oud. In mijn filosofiepraktijk, op gastlocatie, school, bibliotheek, museum of zorgboerderij en leid ik sinds 2019 maandelijks het filosfiecafé in Capelle a/d IJssel.
Regelmatig breng ik vanuit mijn wetenschappelijke achtergrond verdieping aan in een speciaal thema en schrijf hierover. Ik deed bijvoorbeeld onderzoek naar taalontwikkeling en filosoferen samen met logopedist Jolanda de Slegte. En samen met filosoof en orthopedagoog Liesbeth Klaver deden we onderzoek naar over de relatie tussen filosoferen met kinderen en mediation. We onderzoeken hierbij het gebruik van verhalen (uit bv de mythologie) Als mogelijkheid denkruimte te maken voor het kind in de knel.
In 2020 richtte ik Denklus op als innovatieve vorm voor filosoferen met kinderen waarmee ik direct de kinderen zelf kan bereiken zonder noodzakelijke tussenkomst van school en onderwijssystemen. Onze missie is denkgenoten met elkaar in contact te brengen door denkgesprekken te voeren voorbij de grenzen van een school, gebouw of woonplaats. Inmiddels bekijken we denkgenoten tot in India, Turkije en Rusland. Denklus gaat over grenzen voor nog meer diversiteit.
info@denklus.nl
www.denklus.nl
Hallo, mijn naam is Sanne van Niel. Ik kom graag bij jullie filosoferen met kinderen en jongeren of natuurlijk een filosofische wandeling maken. Eerst maar even kennismaken.
Vanaf 2010 ben ik praktijkdocent op het VMBO binnen het Groene profiel. Verder heb ik ervaring opgedaan als onderwijsontwikkelaar en coach binnen het onderwijs .
Door vernieuwing binnen het onderwijs ben ik in contact gekomen met filosoferen met kinderen en jongeren. Dit heeft mij niet meer losgelaten en zodoende heb ik deelgenomen aan verschillende trainingen en opleidingen voor het zijn van een gespreksleider van een filosofisch gesprek met kinderen en jongeren.
En wat is het een mooi vak! Werken met kinderen en jongeren vanuit nieuwsgierigheid en verwondering. Prachtige diepgaande gesprekken voeren en dan samen helemaal de weg kwijt raken. Veel plezier maken. Top!
Ik denk dat filosofie prachtig de verbinding kan leggen tussen verschillende vaardigheden, kennis en kunde die kinderen en jongeren op school, thuis maar ook daarbuiten bezitten en opdoen. Het maakt je een verrijkt mens.
Jarenlang was ik directeur/ bestuurder, daarin vooral strateeg die binnen en buitenwereld in organisaties in de gaten houdt en verbindt. Veel nieuwe initiatieven en organisaties opgezet waar de wereld iets aan heeft voor en vooral met mensen die over het hoofd worden gezien. Tussenruimtes en vrijplaatsen. En dat vooral in de wereld van mensen op de vlucht en asielzoekerscentra. Waar het weerbarstig is en niet vanzelf spreekt, dan en daar voel ik me thuis. De afgelopen jaren heb ik me ontwikkeld tot filosoof - voor zover je je daarin kan ontwikkelen. Ik maak onderzoekende (filosofische/ socratische) mogelijk. Ik leid die gesprekken met mensen, en ook groepen mensen in organisaties en (middelbare) scholen. Van jong tot oud. Van onderzoek naar wat we denken te zien in de wereld, wat ons steekt en verdeelt tot moreel beraad. Van eenmalig tot wekelijks tot duurzame implementatie in een organisatie, school of netwerk. Dat doe ik alleen of samen met collega praktisch filosofen. En ik vang graag verhalen uit de praktijk van de dagelijkse wereld door daar te zijn, te kijken en te luisteren en dat dan in verhalen vast te leggen. Tussendoor maak ik met kunstenaars die recent of ooit gevlucht zijn boeken en boekjes. ik redigeer de teksten en geef die terug tot mensen denken: ‘ja dit is precies wat ik aan de wereld wil geven’. Check daarvoor www.ondertusssenonderweg.nl. Is omgaan met diversiteit een probleem voor de school of de organisatie, mail me dan gerust voor een keigoede eenvoudige workshop en methodiek die ik aan je overdraag in die workshop. Zoiets.
“Fronnie Filosoof, creëert connecties waar je ze onmogelijk dacht. “ Prof. dr. Marli Huijer - Publieksfilosoof, voormalig Denker des Vaderlands.
Vanaf 2015 ben ik bezig met het voeren van filosofische gesprekken in het basisonderwijs. Ik hanteer daarbij een methode die wetenschappelijk onderzocht is (Cleghorn, Topping & Trickey). Uit onderzoek naar deze methode is gebleken dat kinderen zich verbaal, sociaal emotioneel en wiskundig beter ontwikkelen door te filosoferen. Verder heb ik me verdiept in denkvaardigheden en gebruik ik deze in de vorm van oefeningen in de filosofielessen. Ik heb ervaring in het basisonderwijs als zij-instromer en ervaring met NT2-onderwijs. Verder ben ik specialist hoogbegaafdheid. Ik geef verrijkingsgroepen, waarbij ik filosoferen een heel geschikte methode vindt voor hoogbegaafde leerlingen, omdat deze vorm een groot beroep doet op de hogere orde denkvaardigheden.
Tijdens mijn studie filosofie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam kwam ik in aanraking met filosoferen met kinderen en jongeren. Dat sprak me enorm aan, want kinderen en jongeren blijken door hun onbevangen houding juist heel creatief en ‘los’ na te kunnen denken over allerlei verschillende onderwerpen.
Door zelf argumenten te ontwikkelen leren ze nieuwe denkwerelden kennen, en zich in anderen te verplaatsen. Het vermogen om zaken vanuit verschillende perspectieven te kunnen bekijken, wordt door het gebruik van de eigen denkkracht ontwikkeld en gestimuleerd. Een prachtig proces dat ik heel graag begeleid.
Dag,
Mijn naam is Annelies. Ik heb een stichting voor jeugdtheAter & kinderfilosofie: de zAAk A. Met de zAAk A speel ik voorstellingen in theaters, op festivals en op scholen, waarmee ik het publiek aan het filosoferen breng. Daarnaast geef ik lessen en workshops kinderfilosofie en kan je contact opnemen voor projecten rond theater&filosofie.
de zAAk A is gevestigd in Amsterdam.
Neem een kijkje op de wesbite voor meer informatie en schroom niet contact op te nemen!
Mijn opleidingen:
Filosoferen met Kinderen en Jongeren ISVW level 2
Toneelschool ArtEZ Arnhem, Acteursopleiding
Klinische-Ontwikkelingspsycholoog (doctoraal)
Ik bloei helemaal op als het vanzelfsprekende een beetje vreemd wordt. Bij kinderen is bijna alles nog vreemd en naarmate we ouder worden komen er meer vanzelfsprekendheden bij. En dus ook meer kennis en ervaring. Om die te bevragen op een filosofische manier waarin we als gelijken met elkaar in gesprek gaan en op zoek gaan naar mogelijke antwoorden is een verrijking van mijn leefwereld. En ervaar ik dat fantastische gevoel van vrijheid. Baas over mijn eigen gedachten. Dat gun ik iedereen.
Ik:
- Train mensen en groepen op een socratische manier vragen te stellen en het gesprek open te houden.
-Begeleid scholen in het filosoferen met kinderen en jongeren middels workshops en trainingen.
- Ben vakcoördinator wetenschapsfilosofie bij de UPvA.
-Verzorg een opleidingkinderfilosofie.nl die leidt tot level 1 en level 2 beroepsgroep kinderfilosofen.
-Maak podcasts voor en door kinderen met Filosoofje op scholen, in musea, op festivals of waar dan ook.
-Ben docent cultuurfilosofie bij Academie Artemis.
-Ontwikkel lesmateriaal voor basis -en voortgezet onderwijs.
Iedereen kan filosoferen. Filosoferen verrijkt je leven. Dus: iedereen kan zijn leven verrijken! Zo eenvoudig is logica. 😉
Na mijn studie filosofie ben ik pas echt zelf gaan filosoferen. Tijdens de lerarenopleiding maakte ik kennis met de socratische methode en leerde daar de kracht van filosofische vragen stellen. Het inzicht dat je daarmee kunt bereiken is heel groot, voor alle deelnemers aan het gesprek. Door de gesprekken die ik sinds 2015 voer met kinderen en op (basis)scholen weet ik dat iedereen kan filosoferen. Sterker nog: de meeste doen dat al! In mijn gesprekken hoef ik dan alleen nog maar dat filosofische zaadje wat aandacht te geven zodat de hele groep tot mooie nieuwe conclusies komt.
Door met de kinderen te filosoferen versterken ze hun denkvermogen en gaan ze argumenten geven voor hun uitspraken. Ze gaan zich ook beter uitdrukken en door die verbeterde communicatie gaan ze elkaar ook beter begrijpen. En dan merk je dat je al vragend wijs wordt!
Zelf leren denken en samen leren om met elkaar in gesprek te gaan. Filosofie & spel als tool om samenhangend en doelmatig te werken aan persoonsvorming & socialisatie / burgerschapsvaardigheden.
Kilian Schaap & Ruud Verbraak zijn de oprichters van Kleine Grote Denkers. Tijdens hun studietijd aan de Erasmus Universiteit Rotterdam (en al die jaren ervoor) ondervonden zij hoe het onderwijs teveel is gericht op leren weten en te weinig op leren denken. Toetsen worden zo ingericht dat geen fouten maken beloond wordt en dat je als kind getraind wordt om te denken in termen van juist en onjuist. Hiermee slaan we de natuurlijke creativiteit en nieuwsgierigheid van kinderen plat.
Wat wij willen dat kinderen leren door te spelenderwijs te filosoferen met Kleine Grote Denkers, is dat zij:
- Zelf (kritisch en creatief) leren nadenken
- Meer zelfvertrouwen ontwikkelen, omdat zij leren dat hun eigen antwoorden (ook) goed zijn
- Tolerant leren zijn naar andere kinderen met een andere kijk op de wereld
- Hun taalvermogens verder ontwikkelen, door spelenderwijs met taal en betekenis bezig te zijn
Kleine Grote Denkers bestaat nu ruim vijf jaar. In die tijd heeft het team van Kleine Grote Denkers op zo'n 55 scholen filosofie geïmplementeerd. In januari 2023 ontvingen wij de Innovatie Award op de Nationale Onderwijstentoonstelling (NOT) 2023 voor de Denkmat (spelmateriaal om te filosoferen met kinderen van groep 1 t/m 4). Wij zijn jong en ambitieus en willen nog veel impact maken in het onderwijs van kinderen op de basisschool.
Ons doel is niet om leerkrachten op te leiden tot volwaardige kinderfilosofen volgens de CKN standaard, maar om leerkrachten te leren om meer denkvragen te stellen en om met een onderzoekende houding met kinderen om te gaan. Onze methode en begeleiding helpt leerkrachten op een praktische en inspirerende manier om hiermee te oefenen.
Sinds mijn studie Wijsbegeerte (2004) filosofeer ik met kinderen en jongeren. Toen ik begreep wat het was dat ik aan het doen was, ben ik workshops en trainingen gaan geven. Intussen bieden Maaike Merckens en Karen Faber en ik samen een zesdaagse Opleiding Kinderfilosofie aan.
Behalve filosoof ben ik schrijver van filosofische boeken, onder andere over kinderfilosofie: Kinderlogica, filosoferen op een multiculturele school. Voor docenten, met Maaike Merckens: Ik zag twee beren filosoferen, en Ik zag twee apen wetenschapen. En voor kinderen vier edities van Het Onwijs Grote Filosofie Doeboek, Philo & Sophia (6+) en De Zoon van de Gazelle (8+).
Met plezier een denkavontuur beleven, door samen hardop na te denken en creatief bezig te zijn. Daar zet ik me voor in op basisscholen en op BSO's. Vragen van kinderen staan daarin centraal: vragen die zij zelf interessant vinden om te onderzoeken. Zo'n gesprek leidt tot verwondering over dat wat vanzelfsprekend leek.
Als kinderfilosoof leer ik niet alleen iets áán kinderen...ik merk steeds weer dat ik vooral ván kinderen leer. En ik zie dat leerkrachten door te filosoferen, inzicht krijgen in de belevingswereld van het kind. Kinderen creëren zelf nieuwe kennis en wijsheid. Ik geniet van hun open houding en creatieve gedachten, die ontstaan in de ruimte voor een goed gesprek met elkaar. Mooi om dat te koesteren!
Sinds 2012 werk ik als zelfstandig docent, trainer en onderwijsadviseur vanuit Wereldwijs, i.s.m. Stichting Reflexief.
En samen met Maaike Merckens (WonderWhy) en Sabine Wassenberg verzorg ik de Opleiding Kinderfilosofie. Na mijn studies Orthopedagogiek (MSc) en Filosofie (MA) heb ik ruime werkervaring opgedaan, als docent Filosofie, Ethiek en Pedagogiek (vooral aan de HAN) en als pedagogisch medewerker in de kinderopvang.
Momenteel werk ik met veel plezier op drie basisscholen in Nijmegen, waar ik wekelijks filosofeer met kinderen.
Daarnaast begeleid ik de Kinderraad Nijmegen en voer ik maandelijks socratische gesprekken (intervisiegroep).
Van filosoferen word je beter! Beter in vragen stellen, denken en luisteren, begrijpen en leren, oordelen uitstellen en keuzes maken. Zo bereid je kinderen voor op het leven in een complexe en snel veranderende wereld.
Met de website filosoferenopschool.nl bied ik een omvangrijke database met gespreks- en lesmaterialen, waarmee de voorbereiding van het filosoferen heel eenvoudig. De maandelijkse themakalender sluit dicht aan bij de leefwereld van basisschoolleerlingen en geeft je inspiratie om het jaar rond te filosoferen. Begeleiding op school, in de vorm van teamtraining en coaching is een effectieve manier om het filosoferen op te starten en te verankeren in het curriculum. Ook daarvoor kun je bij mij terecht.
Judith Wagensveld, filosoferenopschool.nl
Ik geloof dat verwondering en denkkracht de brandstof zijn van een creatief en zinvol leven. De zoektocht naar een speelse manier om de vele vragen van mijn jongste zoon om te zetten in waardevolle gesprekken, eindigde in de creatie van het spel Vragenvulkaan (Berrie Heesen Prijs 2019).
Mijn hele leven al, stel ik dingen in vraag. Heb ik een andere kijk. Word ik enthousiast van originele ideeën. Maar het was pas toen ik aan de beroepsopleiding Filosoferen met kinderen en jongeren (2017) begon, dat alles op z'n plek viel. De vonk die daar ontstond, zette Denkkaravaan in gang. Als Kunst- en Theaterwetenschapper (Gent, 1998), bleef ik ook enthousiast over kunst en cultuur, dus volgde ik in 2020 het Postgraduaat Cultuureducator (PXL Hasselt). En omdat filosoferen vooral doen is, blijf ik me bijscholen met o.a. Filosofisch gespreksleider voor kinderen en jongeren bij Kristof Van Rossem (2018) en de Stage 1 & 2 course bij The Philosophy Foundation (2020).
Daarnaast ben ik boekrecensent van kinderboeken die aanzetten tot filosoferen en werk ik deeltijds in een bib. Verhalen en boeken zijn dus nooit ver weg in mijn werk!
- Stimuleren van de filosofische, onderzoekende houding als levenshouding
- Versterken en aanscherpen van denkvermogen en denkvaardigheid
- Leren met gedachten te spelen, lenigheid en humor in ons denkproces
- Autonomie en vrijheid ontwikkelen in het denken en spreken
- Met respect en in verbondenheid met elkaar de fenomenen, wonderlijkheden en diversiteit van onze planeet beschouwen
Vroeger als kind was ik, Doenja Heemsbergen (Denkkrachtcentrale), een soort ontheemde kleine filosoof. Ik barstte van de vragen, ging er in kopje onder, want durfde ze nergens te stellen. Niet thuis, niet op school, nergens. Ik was bang een dom figuur te slaan omdat ik voor mijn gevoel nergens écht antwoord op wist. Andere kinderen stelden dat soort vragen evenmin; ik dacht dat zij het misschien allemaal vanzelf wel begrepen. Eén grote misvatting! Later pas snapte ik dat ik rondliep met filosofische vragen en eigenlijk al heel genuanceerd dacht. Maar wanneer daarvoor geen duidelijke gemeenschappelijke denkplaats wordt gemaakt en je in schoolcontext vooral bezig bent met zoeken naar de juiste antwoorden, dan kom je daar niet snel achter. Zo worden kinderen onnodig een beetje ‘existentieel eenzaam’. En verliezen vaak hun oorspronkelijke creatieve denken. Er is mij dus veel aan gelegen ervoor te zorgen dat kinderen zich niet alleen hoeven te voelen in hun denken, en hun nieuwsgierige onderzoekendheid behouden. Naast de vijf bovengenoemde speerpunten, zijn dat belangrijke drijfveren om dit verschrikkelijk leuke en boeiende werk te willen doen.
Die onderzoekende, van nature filosofische houding heb ik altijd gehouden. Achteraf kan ik zien dat ik alles waarmee ik ben bezig geweest, altijd vanuit die natuur heb gedaan. Ik heb verschillende leuke dingen gedaan op het gebied van theater, psychologie gestudeerd, met veel passie bij Vluchtelingenwerk gewerkt. Om deze wisselende bezigheden mogelijk te maken, heb ik tegelijkertijd als vaste basis bij Stichting Melkweg (cultureel centrum en poppodium) gewerkt en doe dat nu nog steeds. Ten slotte, toen ik een dochter kreeg en het onderwijs op een nieuwe manier terug in beeld kwam, heb ik me op het filosoferen met kinderen gestort. Ik deed daartoe de beroepsopleiding FMKJ bij de ISVW (internationale school voor wijsbegeerte).
In alle dingen die ik heb gedaan, zijn verschillende aspecten van mij tot hun recht gekomen, maar in FMKJ komen ze allemaal samen: mijn liefde voor denken, taal, communicatie, maatschappelijke kwesties, onderwijs, cultuur en alles wat de mens (en dier trouwens ook!) beweegt.
FMKJ is mijn manier om maatschappelijk bewogen bezig te kunnen zijn, het onderwijs (mijn inziens) nog relevanter te maken. En, met veel oog voor het belang van kinderen, te gaan staan voor wat ik van wezenlijke waarde vind. Daartoe geef ik workshops, lessen op school en schrijf ik stukjes over kwesties in het werkveld.
Mirjam Poolster studeerde filosofie aan de Erasmus Universiteit en is 2e graads filosofiedocent. Zij is een no-nonsense denker die al jarenlang bezig is om kinderen en volwassenen te leren denken. Dat doet zij op socratische wijze en vooral aansluitend op de praktijk van de deelnemers. Daarnaast traint zij teams en belangstellenden in het prachtige vak van kinderfilosoof.
Docent en onderwijsontwikkelaar filosofie, burgerschap en Engels. Socratisch gespreksleider en trainer.
Kristof Van Rossem is Master in de filosofie en in de religiewetenschappen (KULeuven - UvA)
Hij publiceerde oa 'Het Filosofisch Gesprek. De basis (ISVW - LannooCampus, 2020) dat de Berrie Heesenprijs van het CKN won. In 2023 verscheen ' Vraag Raak! Bewust vragen stellen in communicatie' (LannooCampus 2023).
Als zelfstandig filosoof begeleidt hij al meer dan 20 jaar coachings- en beleidstrajecten en allerlei opleidingen in dialoog en reflectie voor organisaties uit verschillende sectoren.
Hij is gespecialiseerd in de kunst van het vragen stellen en in de socratische gespreksvoering en is als vaste trainer oa verbonden aan Comenius Leergangen en de Internationale School voor Wijsbegeerte. Hij is lector aan de Universiteit Leuven waar hij een jaarlijks college ‘Filosoferen met kinderen en adolescenten’ leidt. Hij is docent bedrijfsethiek aan de Odisee Hogeschool Brussel. Samen met Sam de Vlieger en Gideon Hakker verzorgt hij allerlei trainingen oa in het filosoferen met kinderen in binnen- en buitenland.
Inmiddels filosofeer ik al meer dan 10 jaar met kinderen. Ik vind het belangrijk dat we met elkaar een dialoog blijven voeren, ondanks of juist vanwege onderlinge verschillen en de verleiding om meningen via beeldschermen te uiten. Daarom filosofeer ik met mensen van alle leeftijden, van kleuter tot oudere en was ik in 2021 mede-oprichter van de Week van de Kinderfilosofie.
Door samen na te denken over uiteenlopende onderwerpen en verschillende meningen te horen, ontstaat ‘perspectivistische lenigheid’: het vermogen om je te verplaatsen in de ander. Als er tijdens een gesprek ontdekt wordt dat wij mensen het onderling niet overal over eens zijn, maar dat dat niet erg hoeft te zijn, heb ik een mooie dag!
Na een aantal jaren van internationale omzwervingen (UK, USA en Israël) studeerde ik communicatie management en werd ik adviseur en communicatiedeskundige in diverse (internationale) organisaties binnen diverse sectoren. Een mooie basis voor mijn eigen perspectivistische lenigheid.
Na de studies Praktische Filosofie en de Beroepsopleiding Filosoferen met Kinderen en Jongeren aan de Internationale School voor Wijsbegeerte (ISVW) werd ik opgeleid tot MediaCoach aan de NOMC. Daarna behaalde ik mijn Bachelor Toegepaste Filosofie en momenteel doe ik de Master Toegepaste Filosofie. Momenteel werk ik als praktisch filosoof voor organisaties en uiteenlopende scholen als kinderfilosoof en mediacoach met kleuters, kinderen en jongeren.
Ook geef ik trainingen, workshops en ben ik spreker, zowel op scholen als uiteenlopende organisaties en bij bijeenkomsten, zoals het Nationale Mediawijsheid Congres, Landelijk Netwerk Taal of een TedTalk bij de Triodos Bank. Over filosoferen, burgerschap, mediawijsheid, polarisatie en sociale veiligheid.
Alles mag zijn - als een kind ontdekt dat goed en fout in mijn lessen niet bestaan en dat er aan het eigen beleven en denken geen grenzen worden gesteld kan er een wereld opengaan. Dat mee mogen beleven vind ik bijzonder.
Waaruit mijn aanbod aan kinderen bestaat:
- Denkles in kleine groepjes, onder of na schooltijd. Favoriet maar niet exclusief zijn voor mij de groepen 4, 5 en 6.
- In Clubhuis De Mussen in de Haagse Schilderswijk en bij de Zomerschool zijn de groepen groter. Dan komen er vanuit de organisator altijd vrijwilligers mee.
- En er zijn de schooldagen. Als invaller sta ik dan een hele dag voor een klas. Nooit heb ik dan een vooropgezet plan. Wel een tas vol materialen, een geplunderd materialenhok, en lessen online. Op basis van de kennismaking met de groep, met de kinderen, kies ik. En soms maak ik gedurende zo'n dag al doende een nieuwe les aan, of een nieuwe versie van een eerdere les.
Mijn lessen bestaan uit een trigger, het centrale deel met het filosoferen, en een creatieve verwerking. Al sinds midden jaren negentig werk ik als docent creatief schrijven. Dat is deel van de bron waar ik dan uit put.
Fascinerend vind ik wat er gebeurt als ik kinderen vertel over hoe lessen gaan in groepen met volwassenen, en omgekeerd.
In het verhaal De rots en de branding zegt Filo: “Denken is ook veranderen. En door te denken ben ik gelukkig, en door gelukkig te zijn heb ik de wereld een beetje veranderd.” (Wiersma, R. 2011. Filo en Sofietje. Utrecht: Uitgeverij Atalanta)
Ik heb mensen geïnspireerd, door te zijn wie ik ben en mijn leven te leiden zoals ik het leid. Dit geeft mij een reden van bestaan. Blijkbaar is dit mijn bijdrage, de zin van mijn bestaan. Voor zover zoiets bestaat, want ik denk dat er geen reden van bestaan is behalve een biologische. Het verzekeren van het voorbestaan van onze soort.
Nog een mooie quote uit het boekje Filo en Sofietje: “’Logisch’ zegt Filo. ‘Wat bedoel je daarmee?’ ... ‘Met logisch bedoel ik dat iets te begrijpen is, misschien niet nu, maar misschien later, als je meer zou weten. Dan zou het te begrijpen zijn dat het niet anders kon dan dat die steen daar nu ligt. En dat wij hier nu zitten. En dat jij alles gek vindt.’” (Uit het verhaal: Verzin me maar)
In een voor mij ideale samenleving respecteren mensen elkaar. Ze delen kennis en ervaringen en leren van elkaar. Bovendien helpt en inspireert men elkaar waar mogelijk en gaat met vriendelijk en beschaafd met elkaar om.
Een goede burger is volgens mij iemand die andere geen last bezorgt (wetten overtreedt). En probeert zijn vooroordelen te zien en door kennis te verbreden deze te weerleggen (onbekend maakt onbemind).
Als professional hoop ik bij te kunnen dragen aan een mooie samenleving door kennis te delen en over te dragen, te inspireren en te motiveren. Kinderen de kans geven hun talenten te ontdekken en deze helpen te ontwikkelen. Samen op zoek gaan naar de belangrijkste waarden in het leven. Samen ervaren, verbazen en leren.
Bovenstaande dromen en idealen verhouden zich met mijn levensbeschouwing via de humanistische waarden en door sociaal, positief en optimistisch in het leven te staan. Het belang van vrijheid en democratie als kernwaarden te koesteren en ’voor te leven’.
Ik vind dat leerkrachten een belangrijke maatschappelijke rol hebben, onderwijs is de plek waar, naast het gezin, kinderen worden opgevoed (pedagogisch) en dus ook een groot deel van burgerschapsvorming plaats vindt. Verder kan hier geleerd worden om kritisch na te denken, de basis van een de rede en daarmee van geluk (om maar even alle filosofen en hun filosofieën uit hun verband te rukken en op een hoop te gooien).
School biedt (als het goed is) een veilige omgeving, waarin het kind kan groeien en bloeien. Talenten ontdekt en vriendschappen sluit. En nog veel meer. Mijn beroep kan bijdragen aan deze ontwikkeling door te inspireren en te motiveren.
Ieder contact kan waardevol zijn, ik kan misschien een glimlach toveren, hoop geven, beetje afleiding bieden, iemand iets leren of wijzen op iets moois.
In een van de joodse wetten staat:
“Respecteer mensenlevens. Ieder mens is een hele wereld. Wie een leven redt, redt een hele wereld. Wie een leven vernietigt, vernietigt een hele wereld. Anderen helpen te leven is het logische gevolg van dit principe.”
(http://www.joodsleven.nl/Encyclopedie/BneiNoach/Moraal.htm
Rudolf Kampers leidt sinds 2005 socratische gesprekken, workshops en cursussen in socratische gespreksvoering, filosoferen met kinderen en toekomstdenken & doen, vanuit de maatschap Leren Filosoferen. Hij werkte 12 jaar als filosofiedocent in het voortgezet onderwijs. Inmiddels werkt hij 8 jaar als lerarenopleider (docent filosoferen met kinderen) aan de Thomas More Hogeschool in Rotterdam (pabo). Als voorzitter van Counterphase Foundation (www.counterphase.com) stimuleert hij jongeren om samen diverse toekomstscenario’s te ontwikkelen, en tot vreedzame acties te komen, om te werken aan hun ‘goede toekomst’. Samen met zijn compagnon in Leren Filosoferen, Jan Ewout Ruiter, schreef hij Filosoferen aan de keukentafel (Scriptum 2015) en enkele bijdragen in Hoog spel (ISVW Uitgevers 2022): Korte socratische dialoog & Toekomstdenken.