Home » Artikelen » Een denkoefening waarbij wat afgelachen wordt | door ilse daems

Een denkoefening waarbij wat afgelachen wordt | door ilse daems

“A serious and good philosophical work could be written consisting entirely of jokes.”  [Ludwig Wittgenstein]

Er is iets dat jonge kinderen bijzonder goed kunnen: blijven beweren ‘ik heb het niet gedaan.’ Zélfs als je hen met eigen ogen een ander kind hebt zien bijten, dan nóg kunnen ze dat hardnekkig en halsstarrig volhouden.
Op een dag is in onze kleuterklas het lievelingsplantje van Alta Rosi verwelkt. En het was Andreas’ beurt om de planten water te geven. Als Alta Rosi hem streng ter verantwoording roept, zegt Andreas:
“ Ik heb dat niet gedaan hoor. Ik wilde het wel water geven maar het zei altijd nee. Het plantje wilde zelfmoord doen.”
Het blijft effe stil. Dan schieten een paar kinderen en ik luidop in de lach.
We kunnen niet meer stoppen. Een plant die uit het leven stapt! Waar háált Andreas het? Se non è vero, è molto ben trovato!

Ik wéét dat ik een paar ongeruste telefoontjes van ouders riskeer, maar dat heb ik er voor over: met de iPad maken we een stop motion filmpje over de zelfmoord van een plant. Met echte planten, gewassen van plasticine en met veel water.
‘En op het einde moet de gsm staan van de zelfmoordlijn voor bloemen’ roept Fatia.
[Dat heeft ze van de televisie. Niet van mij.]
Het wordt een compleet absurd, uiterst surrealistisch en onwaarschijnlijk grappig filmpje. Kamagurka zou trots op ons zijn!
Sindsdien maken we er een gewoonte en een spelletje van: altijd als iemand zegt ‘ik heb het niet gedaan’ zoeken we met z’n allen de best mogelijke uitvlucht en drogreden om dat aan te tonen.
Het is een denkoefening waar we veel plezier aan beleven.
We lachen wat af. Dat kan ik je verzekeren.

Een paar weken later komt op een oudernamiddag de plantjeszelfmoord ter sprake.
Een vader vraagt mij voorzichtig ‘wat ik met dat filosoferen wil bereiken?’

Ik antwoord dat ik eigenlijk maar één doel heb. Dat ik wil dat de kinderen het graag doen: denken. Dat ze het graag doen en er goed in worden. Zo graag en zo goed dat ze het altijd en overal doen en er de rest van hun leven niet meer willen mee stoppen. En dat ik dat probeer te realiseren door de kracht van de ratio te verbinden met die van de verbeelding… Ik vertel over Alta Rosi die zich met dezelfde spullen vijf keer totaal anders verkleedt en daar zichtbaar plezier in heeft. Als ik haar vraag hoe dat komt, vliegt ze rond mijn nek en zegt enthousiast ‘Ilse, wij kunnen zoveel mensen zijn.’ Ik zeg tegen de papa dat ik graag wil dat de kinderen ’s morgens opstaan en weten dat ze elke dag voor de uitdaging staan om uit de vele mogelijkheden die er zijn de mogelijkheid te kiezen die werkelijkheid moet worden…

Mijn kleuters beginnen ongedurig te wiebelen op hun stoel. [Bij ons op school zijn een groot deel van de oudercontacten met ouders én kinderen samen.]
‘Ja maar’ zegt een mama ‘Is het niet belangrijk dat kinderen leren om de waarheid te spreken?’
Titus van vijf zucht diep en neemt het van mij over.
‘Ja’ zegt hij ‘Natuurlijk. De waarheid is superrrrrrrbelangrijk.’ Voor het effect laat hij de r extra lang en nadrukkelijk rollen. ‘ Waarheid is superrrrrrrrbelangrijk.’
Dan steekt hij zijn beide handjes verontschuldigend in de lucht, rolt met z’n ogen en voegt er aan toe:
‘Maar wel niet zo grappig.’

[ilse]

Geschreven door:

Ilse Daems

kinderfilosoof identikit ilse daems:* geboren in het vorige millennium* huurwoordenaar & speelduivel* levenslange legofanaat* extreem allergisch voor vis & schaaldieren én voor schoolse methodes* expert in buiten de lijntjes kleuren* volgde de opleiding fmkj aan de isvw [kan dus ook rijmen en dichten zonder haar gat op te lichten]* filosofeert met kleuters en lagere schoolkinderen op ‘de pientere piste’
Meer artikelen uit dit dossier:
Share This