Marjolein Oud (opleidingsdocent geschiedenis en filosoferen met kinderen aan de Thomas More Hogeschool) beschrijft in dit artikel waarom en hoe filosofie en filosofische vragen het geschiedenisonderwijs kunnen verrijken. Ze geeft ook een paar tips en voorbeelden.
Het thema van de Kinderboekenweek is geschiedenis. Nanda van Bodegraven beschrijft in dit artikel dat de wortels van FmKJ en van het vrije denken hun oorsprong vinden in het zeventiende eeuwse Amsterdam. Ze benadrukt nog eens dat vrij denken een verworvenheid is die we moeten koesteren. En eentje die we kinderen moeten aanleren!
In dit artikel bespreekt Fabien van der Ham het Kinderboekenweekgeschenk van 2020. “De diamant van Benjarmasin” is geschreven door Arend van Dam. Hij schrijft historische kinderboeken; het thema van dit jaar is “En toen?”. Fabien recenseert het boek en geeft aan hoe je het kunt gebruiken om te filosoferen met (je) kinderen. Onderaan vind je ook nog een link naar lesideeën die passen bij de Kinderboekenweek.
Met haar kersverse stichting de zAAk A – voor theater en filosofie voor kinderen – speelt Annelies Appelhof binnenkort de voorstelling Wie jij dAn wel niet bent. De voorstelling is voor ca. 10 jaar en ouder en speelt in de Nederlandse theaters. (Zie voor de speellijst dezAAkA.nl.) Het uitgangspunt voor de voorstelling is een landelijke theatertour van Prinses Amalia waarmee zij zich zal voorstellen aan het Nederlandse volk. De centrale vraag van de voorstelling is: Kan je kiezen wie je bent?
In zijn eindnotitie van de FmKJ-opleiding ging Gerard Kooistra in op de vraag: in hoeverre we met het filosoferen met kinderen en jongeren een zinnige invulling konden geven aan dat misschien wel in zichzelf tegenstrijdige domein van “burgerschap”. Een invulling die niet direct wordt opgezadeld met allerlei te verwachte sociale effecten en resultaten. Ter honorering van de tegenstrijdigheid schreef hij zijn eindnotitie in een vragende, dialogische vorm.
‘Filosoferen is de enige discipline die prima uit de voeten kan met een vak als Burgerschapsvorming, dat zichzelf namelijk moet blijven uitvinden.’ Doenja Heemsbergen van De Denkcentrale houdt een pleidooi, maar begint bij het begin. Wat betekent burgerschap precies? Kun je er een vak van maken? Haar geschreven tekst, haar gedachten en eigen onderzoek, lees […]
Op 3 oktober staat burgerschapsvorming centraal in de Rond De Tafel bijeenkomst met Rob Bartels. Rob Bartels deed onderzoek naar de rol van filosoferen bij burgerschapsvorming en schreef er een proefschrift* over. In de aanloop naar 3 oktober sprak Christianne Verheugd met hem en schreef n.a.v. dat gesprek dit artikel. Hoe kijkt Rob Bartels aan tegen de rol van filosoferen bij burgerschapsvorming?
Marianne Scheeper stelt zich in dit essay allerlei vragen omtrent onderwijs, opvoeding, mens-zijn en burgerschap. Ze gaat te rade bij een bont gezelschap van filosofen, van Plato tot Rousseau en Dewey. Uiteindelijk concludeert ze: “Wellicht moeten we burgerschapsonderwijs vervangen door ‘bildungsonderwijs’. Of liever maken we een ommezwaai in ons onderwijs. Meer focus op identiteitsvorming, sociale vaardigheden, kritisch denken, probleemoplossend vermogen etc., als geïntegreerd onderdeel van het curriculum.”
Filosoferen in de klas geeft je ideeën voor een les over de digitale samenleving. Lees hieronder hoe je dat zou kunnen aanpakken.
Marianne Scheeper gaat in dit artikel in op de invloed die nieuwe (sociale) media hebben op kinderen. Zij ziet diverse ontwikkelingen en spreekt in navolging van Walter Benjamin over een veranderd waarnemingsapparaat. Wat betekent dit, en hoe draag je er in de les aan bij dat kinderen mediawijsheid ontwikkelen en digitale wereldburgers worden.