Ik heb de kleuters van mijn klas verteld over Leo. Dat is een uiterst sympathieke eencellige die het leven in de oceaan best ingewikkeld vindt. Als ik het boek dichtdoe, zucht Anwar heel diep: “Ik ga vriendjes worden met die Leo. Ik vind hem heel slim. Hij weet dat je van denken moe wordt.” De ouders van Anwar komen uit Gaza. Ze hebben net als Leo, de eencellige uit het boek van Yvonne Jagtenberg, veel aan hun kop … . “En de zeekomkommer” zegt Rosie “weet niet of hij een dier of een groente is. Dat maakt hem bang. Zo bang dat hij moet overgeven. Dat is bij mensen ook zo. Sommige mensen weten niet goed of ze een meisje of een jongen zijn.” “Moeten die dan ook overgeven?” vraagt Anna met grote ogen. “Als andere mensen hen pesten denk ik van wel” zegt Rosie. Een paar reacties nog maar. En direct onderwerpen te over om over te filosoferen …
Dat is op zich al een grappige paradox. Want, Leo, het hoofdpersonage van het boek, droomt van een simpel leven. Slapen. Eten. Zwemmen. Dat is hem meer dan genoeg. Hij houdt niet van vragen maar van antwoorden. “Als iemand hem vraagt: ‘Wat vind jij ervan, Leo?’ of: ‘Is dat zo, Leo?’ dan wil hij zeggen: ‘Het is zo omdat het zo is.’ Of: ‘Het is niet zo omdat het niet zo is.’ Het liefst van al zou hij met zijn vuist op tafel slaan en heel hard roepen: ‘Het is gewoon zo!’ Maar helaas voor Leo: hij heeft geen vuisten. En ook geen tafel.” Leo is niet nieuwsgierig naar iets wat hij niet kent of weet. Waarom zou je dingen willen weten die je niet weet? Hij is er rotsvast van overtuigd dat hij al genoeg weet. Op het eerste gezicht is Leo dus niet direct het schoolvoorbeeld van een hoofdpersonage uit een filosofisch kinderboek.
En toch gaat dit boek voortdurend over diep filosofische kwesties: over identiteit, kunnen en mogen zijn wie je bent. Of iets moeten zijn wat je niet bent. Over of je jezelf kan tegenkomen en er dus twee ikken zijn. En of jij dan maar een halve ik bent. Over van jezelf of van een ander zijn. Over schoonheid en over wat nu nog natuur is. Over het niets dat niets is en dat je niet kan zien. Over vrijheid, over niet weten, over schuld, beroemdheid en liefde. Over geluk. Over alleen zijn, delen. Over daten en over een beetje dood zijn…
Elk hoofdstuk is een puur filosofisch pareltje. [H]eerlijk gewoon tussen neus en lippen door. Ondergedompeld in humor en geestigheid. Geïllustreerd met fantasie. Bovendien zo meesterlijk gemaakt dat het voor alle leeftijden is.
Waar wacht je nog op? Ren naar de betere boekhandel. Haal de draaglijke lichtheid van deze eencellige onmiddellijk in huis!
[ilse]
